Phân Loại Các Giống Cà Phê Nguyên Liệu – Coffee Beans

Các giống cà phê chủ yếu là gì?

Các giống cây cà phê xuất phát từ việc chọn lọc tự nhiên dẫn đến các loài cà phê chính (như Arabica, Canephora và Liberica).

Hiện nay, ở Việt Nam cũng như trên thế giới cà phê được phân chia làm ba loại gống :

Giống cà phê Arabica (Cà phê chè): Coffea arabica L. 

Giống cà phê  Robusta (Cà phê vố)i: Coffea canephora.

Giống cà phê Liberia (Cà phê mít): Coffea excelsa.

Thông qua quá trình đột biến, tuyển, chọn lọc, lai tạo…mỗi giống có nhiều chủng loại khác nhau.

Như trong sơ đồ cà phê Arabica có các chủng: Typica, Bourbon, Moka, Mundonovo, Caturra, Catuai, v.v… Trong cà phê Robusta cũng có nhiều chủng loại khác nhau về kích thước lá, độ gợn sóng của phiến lá, màu sắc lá và quả, hình dạng quả, song chủng loại được trồng rất phổ biến ở nhiều nước là Robusta. Đặc trưng của cà phê Typica là đọt non có màu nâu tím, còn các chủng khác như Bourbon, Mundonovo… thì đọt non có màu xanh. Tùy theo từng giống mà chúng đòi hỏi các điều kiện ngoại cảnh khác nhau, cho nên việc bố trí cơ cấu giống vào trồng trong một vùng phải dựa trên các yêu cầu riêng của chúng. Có như vậy mới phát huy được hiệu quả của từng giống.

Cũng có những hình thức lai tạo của cây cà phê vượt qua Robusta (Coffea canephora var. Robusta) với các giống Arabica. Với mục tiêu tạo ra chủng chịu đựng tốt với sâu bệnh và “chất lượng” mạnh mẽ của giống Robusta hoặc mang lại hương thơm ngon trên giống Arabica . Điển hình là cà phê Timor hiện nay đang được trồng phổ biến ở một số vùng của Việt Nam. Cây cà phê Catimor (Coffea arabica var. Catimor) là một sự kết hợp giữa Timor và giống Caturra (Coffea arabica var Caturra).

Chủng Arabusta được trồng ở Châu Phi, là một giống lai khác của Robusta và Arabica.

Các giống lai Icatu được tạo ra thông qua lai Arabica và Robusta với các giống cà phê Mundo Novo (Coffea arabica var. Mundo novo) và Caturra (Coffea arabica var. Caturra).

Các giống lai Icatu được tạo ra thông qua việc lặp đi lặp lại lai các giống lai Coffea arabica và Coffea canephora var. robusta với các giống cà phê Caturra (Coffea arabica var. caturra) và Mundo Novo (Coffea arabica var. mundo novo).

Các đặc điểm phân biệt giống cây trồng cà phê?

Các giống cà phê khác nhau có hương vị khác nhau, thể chất khác nhau, hậu vị khác nhau, và các đặc điểm cà phê cơ bản khác (ví dụ như độ chua, vị đắng, và mùi thơm / dư vị) cũng như lượng caffein khác nhau.

Cà phê Cà Phê Các giống khác nhau phản ánh khu vực chúng được trồng?
Các biến thể khác biệt trong các giống có thể phản ánh một khu vực đặc biệt nơi mà cà phê được trồng, bao gồm đất đai, khí hậu và các yếu tố khu vực khác (ví dụ: lượng ánh sáng mặt trời, độ cao …) và cách cà phê được thu hoạch và chế biến.

Các Giống Cà Phê Thuần chủng nổi tiếng ?

Các giống cà phê nổi tiếng ngon đều thuộc các nhánh arabica Coffea. Phải kể đến các giống cà phê Arabica đầu tiên bào gồm Bourbon và Typica và sau đó hầu như tất cả các giống cà phê arabica nổi tiếng khác đều là một quá trình chọn lọc, lai tạo, đột biến tự nhiên, tuyển chọn từ 2 giống trên.

Typica (C. arabica L. cv. Arábica)

Typica có năng suất tương đối thấp, nhưng được biết đến với chất lượng tuyệt vời.

Tìm hiểu thêm về cà phê Typica.

Bourbon (C. arabica L. c. Bourbon Amarelo)

Bourbon dễ bị gỉ lá nhưng chất lượng tuyệt vời, bao gồm cả hương thơm, tính axit sáng và độ ngọt cao.

Tìm hiể thêm về cà phê Bourbon

Botucatu Yellow

Năm 1871, một đột biến tự nhiên đã được phát hiện trong một khu Typica bên ngoài thành phố Botucatu, Brazil  trái cây màu vàng thay vì quả đỏ (Oliveira và Maluf, 2007). Nó được gọi là Amarelo do Botucatu, hay “Vàng từ Botucatu”. Do năng suất thấp, cây không được đưa vào quy mô thương mại lớn, tuy nhiên nó được cho là sự lai tự nhiên của nó với Red Bourbon dẫn đến giống Burbon vàng (Oliveira và Maluf, 2007).

Catuai – Màu đỏ và Vàng

Năm 1949, Instituto Agronomico de Campinas (IAC) đã vượt qua Mundo Novo và Red Caturra với mục đích kết hợp tính chống gỉ của Mundo Novo với kích thước nhỏ và năng suất cao của Caturra (Oliveira và Maluf, 2007). Sau nhiều thế hệ, Red Catuai và Yellow Catuai đã được phát hành cho sản xuất thương mại. Cây Catuai có chiều cao cây ngắn, ngắn đoạn, trung bình đến khi trưởng thành muộn, trung bình 16 kích thước màn hình, và mức độ vừa phải đến sự gỉ lá (Fazuoli và cộng sự, 2000). Đó là đề nghị cho trồng dày đặc. Một số dòng của Catuai đã phát triển, và nó đã trở thành một trong những giống cây trồng nhất trên khắp châu Mỹ Latinh.

Caturra (C. arabica L. cv Caturra)

Một đột biến tự nhiên của giống Bourbon phát hiện gần Manhumirim trong dãy Serra do Caparao phân chia các tiểu bang Braxin Minas Gerais và Espirito Santo (CARVALHO và cộng sự, 1984). Nó đã được gửi đến Instituto Agronomica de Campinas (IAC) vào năm 1937, mặc dù có khả năng đột biến xảy ra ít nhất 22 năm trước khi nhận được IAC (Oliveira & Pereira, 2008). Giống Caturra cho thấy sự phát triển của cây Caturra với sự phát triển của hoa sớm, năng suất cao, và kích thước màn hình trung bình là 16. Caturra là đột biến đầu tiên phát hiện ra rằng có kích thước giảm với năng suất cao, nó được sử dụng bởi IAC bắt đầu từ Năm 1930 để cải tiến giống cà phê và là nền tảng của nhiều giống cà phê được thương mại hóa ngày nay. Tại Brazil, Caturra không được đưa vào thương mại do thiếu sức sống, nhạy cảm với bệnh rỉ lá cà phê, và thực tế là nó đi vào sự thoái hoá sau nhiều lần thu hoạch. Ở độ cao lớn hơn ở Colombia và Trung Mỹ, Caturra đã phát triển mạnh. Chất lượng của cốc được coi là vừa phải đến tốt, tuy nhiên không tốt như một Bourbon hay Typica. Cà rốt Caturra có thể là màu đỏ hoặc vàng (Caturra Vàng và Đỏ Caturra).

Icatu

Do mối đe dọa của rỉ sắt dẫn đến cà phê, IAC tập trung vào việc phát triển một nhà máy chịu gỉ. Họ đạt được điều này bằng cách đi qua của tetraploid C. Canephora cv. Robusta (cà phê Robusta với số nhiễm sắc thể gấp đôi nhân tạo) với C. Bourbon Bourbon, sau đó lai với Mundo Novo (Illy & Vianna, 1995) (Oliveira & Pereira, 2008). Icatu Chiều cao, trái màu đỏ và vàng, trung bình đến cuối mùa trưởng thành, kích thước màn hình trung bình là 17, chịu được gỉ lá tốt, trung bình đến chất lượng cốc tốt (Fazuoli và cộng sự., 2000) (Illy & Vianna, 1995).

Maragogipe

Một đột biến tự nhiên của giống Typica lần đầu tiên xuất hiện gần Maragogipe, Bahia, Brazil. Tất cả các khía cạnh thực vật của đột biến này lớn hơn Typica, bao gồm chiều cao cây cao, lá lồi lớn rộng tại gốc, và kích thước hạt lớn. Cả hai giống trái cây vàng và đỏ đều tồn tại. Maragogipe cũng có mức caffein giảm, 0,6% so với Arabica (Wintgens, 2007), 1,3% so với 1,3%. Do năng suất thấp hơn nên nó không được sản xuất cho sản xuất thương mại quy mô lớn ở Braxin, nhưng hiện nay thường được tìm thấy ở Nicaragua, Guatemala và Mexico. Nó có chất lượng tách nhẹ.

Mundo Novo (C. arabica L. cv. Mundo Novo)

Một cây thánh giá tự nhiên của Red Bourbon và Sumatra lần đầu tiên được phát hiện tại Mineiros do Tiete, Sao Paulo, Brazil (Oliveira & Pereira, 2008). Hạt giống lai tự nhiên này được trồng và chọn ở Mundo Novo, Sao Paulo, Brazil, nay được đặt tên là Urupês. Mundo Novo có đặc điểm là chiều cao, quả đỏ, thời gian chín trung bình, kích thước màn hình trung bình là 17, sức sống thực vật tốt và sản lượng cao

Tại sao lại phát triển các chủng Cà Phê mới?

Nhiều giống được lựa chọn cho trồng trọt dựa trên không nhất thiết phải có hương vị hay phẩm chất thơm của chúng, nhưng lại có tính kháng bệnh tật và dễ trồng. Những giống mới này được gọi là “giống cây” – các giống cà phê được phát triển đặc biệt thay vì nguồn gốc tự nhiên.